Hepsi paraları bitkiyadan harcamaa mı? Osaydı gelirlerin bir payını bir tarafa ayırıp, birbişey için toplamaa mı? Bu soruşlara herbir insan kendiycasına cuvap eder. Sıradakı süjetimizdä sizä Gagauziyanın yaşayannarın cuvaplarını açıklayacȇz.
Büünkü gün hepsi mallar hem izmetlär paalı. Bundan kaarä kazanç paralar da pek üüsek diil. Bu beterä, insannar paralarını zor arttırȇrlar. Ne kazanȇrlar bir ayın içindä, gelän ayın parasını kabledincä harcȇȇrlar. Herbiri bir tarafa para ayıramȇr.
«Yok neredän. Hepsi pek paalı. Komunal izmetleri, imäk malları, uşakları giidirmää. Para arttıramȇrız».
«Yok neredän. Şindi başka türlü vakıtlar».
«Elbetki. Harcamȇȇrım. Bir tarafa koyȇrım».
«Yok neredän. İşlämeerim. Hastayım. İlaçlara da para etişmeer».
«Arttıramȇȇrım. Ay paralarımız küçük».
«Savaşȇrız bir tarafa biräräz para koymaa. Bişey olarsa kendi paramız olsun deyni. Hepsini harcamȇȇrız. Arttırmaa savaşȇrız».
«Ay paralarımız küçük. Paalar, nicä Evropa birliindä, ay paralarımız sa, nicä Afrikada».
«Neredän bölelim? Pensiyadan mı? Şaka mı tutȇrsınız? Deyelim pensiya — 2000. İmää almaa deyni da etmeer. Ruba almȇrız. Neyımız var onu da giiyeriz».
«Para arttırmaa büünkü gündä pek zor. İki uşaamız var. Ne kazanȇrız hepsini harcȇȇrız. Ruba, imelik, okula hazırlamaa uşakları».
Ekspert Korneliu Çurä, söledi, ani insannar her ay biräräz para bir tarafa ayırsınnar lääzım. Ay-aydan bu sayıyı zeedeletmää lääzım.
«Bakmayarak ona, ani devletimizin ekonomika uuru pek islää diil, vatandaşlarımız paralarını arttırabilerlär. Ama bizim devletimizdä hepsi insannarın gelirleri belli diil. Dokumentlerdä hepsi belli edili diil. Çoyu kazanȇr taa zeedä. Devlet bitkiyadan kontrolü götürämer»,- dedi ekspert.
Ekspert çizgiledi, ani para toplamaa deyni disţiplina olsun lääzım. Hep ölä maasuz strategiyäyı kurmaa lääzım, belli ederäk harçları hem sapıdılan paranın sayısını. Disţiplina hem strategiyä varkana insan kendi neetlerini başaçıkarabilecek, urgulȇȇr ekspert Korneliu Çurä.
