Moldovada yıl-yıldan taa az uşak duuȇr, demografiya durumu da bu iş için taa prost olȇr. 8 yılın süresindä taman 34 proţendä bu sayı iisildi. Sebep buna diil sade ekonomika uurunda problemalar, ama aylelerin baş prinţiplerin diişmesi.
Millet statistika bürosu belli etti, ki bitki 8 yılın süresindä uşakların duumasının sayısı pek isildi. Örnek gibi- 2014 yılda Moldovada 41 000 uşak duudu, 2022 yılda şindän sora sade 27 000 uşak. Bakarak buna sayı 34 proţenda isildi. MD iş hem soţial koruması ministerliin demografiya politikası kurumu başın Alöna Kreţunun laflarına görä, buna türlü sebep var:
- Kasabada hem küüydä yaşamanın ayırılması.
- Karıların rolun diişmesi cümnedä. «Şindiki zaman karılar taa sık kendi profesional hem üürenmäk uurunu üüseltmää savaşȇrlar, ama ana rolu ikinci plana kalȇr».
- Evlenmeklerin sayısının iisilmesi hem annaşmakların diişmesi.
- Soţial hem ekonomika uurlarında prost durum. Bununnan baalı küçük posobiyalar, kazanç parası hem iş erlerin yoksuzluu.
Avtonomiyanın yaşayannarı paylaştılar kendi düşünmeklerinnän. Çoyu onnardan sayȇr, ki sebep buna — genç aylelerin ekonomika tarafından prost uuru. Bu iş için gençlär sakınȇrlar uşak duudurtmaa.
«Gençlär aşırıya giderlär, iş yok. Biz, ihtärlar, bişey yapamayacez, sade yukarda bunu var nasıl kararlasınar, da ozaman hepsi ii olacek».
«O iş için, ki kuvetlär gençlerä yardım etmeer. İş erlerini vermää lääzım, ki bireri gitmesinnär. O aman uşakların sayısı da üüselecek».
«İi kazanç parası yok, onuştan uşak duudurtmȇȇrlar?».
«Şindi gençlär taa çok kendisini düşüner, düşünmeer uşakları terbietmää. Başka neetleri var. Diil hepsi, elbetki, bölä düşüner, ama biz babu hem dädu isteeriz olmaa».
«Stabil durum yok. Küçük kazanç parası. Geleceemiz yok».
«İş yok, onuştan uşak da yok. Sora orada da kalȇrlar, zerä, bezbelli, aşırıda taa islää. Bekim, uşaklara posobiyalar taa üüsek. Yaşamayı taa ii burada yapmaa lääzım, ozaman hepsi bizdä ii olacek».
«İsteerim kanonnar işlesinär. Açan kanonnar işleyeceklär, hepsi ii olacek».
«Hepsi paalılanȇr. Düşünerim, o iş için gençlär sakınȇrlar uşak duudurtmaa. Korkmaa diil lääzım, düşünerim. Hep okadar başka insana yaşamak vermää lääzım, ki insan zeedelensin, ki devlet olsun».
Büünkü gün kuvetlär yapȇrlar kimi adımnarı, ki yardım etmää genç aylelerä. Birvakıtlı ödemäk, angısı veriler aylelerä uşak duuduynan 2025 yılın büük ayından, 21 350 ley kurȇr. Bu 125 proţenda taa zedä, nekadar 2021 yılda.
Avtor: L. Novak, operator: S. Georgiev, montaj: A.Gerçu
Moldovanın hem Gagauziyanın en mekalı haberleri GRTnın Telegram kanalında!