Moldovada çok imelik sıbıdılȇr. Yılda bir kişinin payına 76 kilä sıbıdılmış imek malları geler. Bu pek büük problema, sölerlär uzmannar. Bu problemanın önünä çıkmaa deyni imäk malları bankası «Taa az gübür, taa çok fayda» informaţiya kampanyasını geçirmää başlȇȇr. Kampaniyanın baş neeti – annatmaa insannara, ani olmaz bukadar imäk sıbıtmaa, ani imelik satın alarkana kantarlamaa lääzım da alma okadar nekadar inilecek. Hep ölä uzmananr çizgilerlär, ani insannar lääzım herzaman akıllarında tutsunnar, ani dunnedä var öleler kim aaçlık beterinä zoru çeker.
Malların yakın üçüncü payı, angıları yapılȇrlar dünyada, bulunȇrlar gübür tepelerindä, o vakıt, açän millionarlan insan bulunȇrlar kötü halda, açlıktan. hem da, ani doymȇrlar imää. Bunun sebepi o, ani diil dooru kullanılȇrlar malları hem da , ani taa zedä satın alınȇr, imäk malların Bankın direktoru Oleg Paraskiv nışannadı: «Bu beşinci kampaniya. Adetçasına, biz bu kampanyayı geçireriz oktäbr — noyabr aylarında, angısı hep sayılȇr imelik bankanın neeti. Biz neetleneriz bu altı ayın içindä taa derin annatmaa imelik malların bozulmaları için, neçinki malların yakın üçüncü payı, angıları yapılȇrlar dünnedä, bulunȇrlar gübür tepelerindä, o vakıt, açan Moldova devletin yaşayannarın üçüncü payı fukarä».
Gagauziyanın kimi yaşayannarı, annadıp problemayı imäk malların sıbıtmaları için, nişannȇȇrlar, ani satın almaa taa zedä imelik mallarını, sıbıtma deyni, bişeya islä getirmecek. May alez alıp esaba onu, ani nekadar insan memlekettä pek fukarä yaşȇr. Başakları sa çizgileerär, ani onnarın aylelerindä durum biraz başka türlü o üzerä, ani onnar satın alamȇȇrlar taa zedä imelik mallarını.
«Bän sayȇrım, ani herbir yaşamak erindä var ölä insannar da, angılarında yok bir parçä ekmek tä. Sıbıtmaa imelikleri pek büük güna. Taa ii vermää bu insannara. Kolay sıbıtmaa, ama bu büük güna. Alla bunun için prost etmeyecek».
«O imäk malını, angısının vakıdı geçer, var nasıl onnarı pensionerlara yollandırmaa, yada kimä lääzım.Var yatalak insannar, angıları kendileri satın almȇȇrlar. Sade bölä, başka türlü çıkış görmeerim».
«Boşta gezän köpeklerä var nasıl vermää, bu en islä iş olacek. Sıbıtmamaa deyni imelii, onnar diil ruba, ama bu, ne için insan çalışȇr, sora sa sıbıdılȇr?»
«Savaşȇrlar fukarä insannar, onnara yardım lääzım, yaşlı insannarın evinä var nasıl götürmää. Var çok evsiz insannar, angıları dışarda bulunȇrlar. Onnar zavalı aç, onnara lääzım yardım etmää».
«Sanmȇȇrım, ani çok satın alȇrlar. Sanmȇȇrım da, ani çok sıbıdȇrlar, neçinki yaşayannarda yok para imelik satın almaa».
«İmelii lääzım priyutlara vermää, köpeklär için. Var nasıl vermää fukarä insannara, angıları ekmek taa satın alamȇȇrlar. İmelik satın lääzım almaa okadar, nekadar iyecän. Ne için taa zedä lääzım satın almaa.Sora sıbıtma deyni?»
«Alacez tükenneri, imelik , angısının şindän sora vakıdı geçti, insannarın çoyu var nasıl kullansınnar».
«Lääzım düşünmää, nekadar satın alacan, yapmaa grafik. Ama vermää deyni fukarä insannara — bu başka. Bu imekleri yollandırmaa evsiz insannara? Lääzım fond yapmaa, para onnara versinnär».
«Bän söleyecäm, ani insan şindı imelii sıbıtmȇȇr, o üzerä, ani paraları yok. Bekim, neredä sä var bu iş, ama onu var nasıl toplamaa, da vermää priyüta».
Statistika imelik mallların sıbıtmasında Moldova devletindä diil pek islä. Her yıl bir insana deyni 76 kila imäk geler, angıları sıbıdılȇrlar gübür tepelerinä. Bu haberlär belli oldular OON kurumun bitki aaraştırmaklarında, angısı gösterer,ani bizim devlet kaplȇȇr orta poziţiyaları Evropadakı devletlerin aralarında, neredä imelik malları sıbıdılȇrlar. Bir en önemli kampaniyanın neeti sayılȇr — “Taa az sıbıtmaa — taa zeedä fayda”. Taa zeedä annatamaa bu problemayı için genç olannara, annadıp ani satın almaa lääzım nekadar inilecek. Kendi işini kampaniya başaracek kasım ayın 30 — da — bütünnä devletin tükennerindä toplanacek poşetlär imelik mallarınnan, datmaa deyni fukarä insannara. Bıldır bu sayı kurdu 5 ton — bu etişti sıcak imeklär için, doyurmaa deyni üülen imesinnän 3000 fukarä insanı.
Avtor: P. Barbova, O.Lodka, operator: V. Kıssa, montaj: A. Topal