Dünnedä 250 million insan gözlerindän zoru çeker. Onnarın arasında 36 million kişi – kör. Bu sayıları Zor görän insannarın halklararası asoţiaţiyası açıklȇȇr. Uzmannar söleerlär, ani herbir insan gözlerini korusun lääzım. Çünkü prost görmäk — sadece yaşlı insannarın zoru diil. Gençlerin dä bu uurda problemaları peydalansın var nasıl. Çünkü onnar sık türlü gadjetları kullanȇrlar.
Gözä hastalıklarından profilaktika metodlarını var nasıl yardım etsinnär, nışannȇȇr doktor — oftalmolog Vladımir İvanov. O annattı, nicä var nasıl durgutmaa gözlärlän baalı problemaları yaşamanın türlü ȇtaplarında. Hep ölä o annattı, nesoy ilaçlamak metodları hem profilaktikalar var, hem da nicä onnar yardımcı olȇrlar korumaa gözlerini.
«14 yaşınadan hem biraz taa büük yaşta insannarda var nasıl diişsin gözlerin saalık durumu. Erlem onnar belli olmadı okulun çeketmesinädän, bir sıra yılda etişer doktorda bakılmaa, yada peydalanarsaydılar, var nasıl taa zedä dä. Eеr 18 yaşınadan problemalar gözlärlän yoksa,var nasıl iki yılda bir sıra doktora danışmaa. Paţientlerdä 40 yaşından sora çekeder şindän sora taa hızlı diişmeklär. Hepsi bu durumdan çekiler. Onnarı var nasıl bakmaa bir sıra iki yılda yada taa sık. Büük yaşta paţientlär- bir yılda iki, yada 3 sıra. Hepsi çekiler zanaattan hem da işin koşularından»,- doktor — oftalmolog Vladımir İvanov nışannȇȇr.
86 yaşında karı geçirdi yaşamasında halizdän şaşılacek işi ondan sora, nicä operaţiyayı gözünä yaptı. Çok yılların süresindä o kataraktaylan güreşti, ondan sora, nicä o kararladı operaţiyyı yapmaa , onun yaşaması heptän diişti. O genä çeketti dünneyi görmää açık hem duydu, nasıl önemli görmää hem da annadı, nekadar çok o kaybetti. Ona deyni bu oldu bir büük kısmet. O geldi operaţiyayı yapmaa ikinci gözünä dä. O paylaştı, nicä operaţiya proţesi onun yaşamasını diiştirdi.
«Bendä her zaman önümdä tütündü. Hem içerdä, hem dışarda. Dışarda sa heptän prosttu, bän korkardım maşinalardan, hepsindän. Beni ölä duygular kaplaardılar, ani bän hiç yaşamaa istämärdim, sölärdim, bän şindän sora 86 yaşındayım, taa hızlı ölmää istärdim. Zamandaşta sa bän taa 10 yıl yaşacaydım yada taa zedä».
Hep ölä biz Gagauziyanın yaşayannarından üürendik, nekadar önemli görmää, hem da nicä onnar korȇȇrlar kendi gözlerini.
«Herbir adam maasuz lääzım saalını korusun da sadece o zaman o onda olacak. Hiç bir da doktor, ne da gözlerinnän görmäk, ne da başka saalıında yardım etmeer, o yardım eder bir parça vakıdadan onu korumaa».
«İnformaţiya taa zedä işitmektän geler. Görmäk — bu başka. Taa az telefonnarda oturmaya lääzım, gadjetlarda. Taa küçüklüündän sınaşȇrlar uşaklar bu işä. 3- 4 yaşında onnar şindän sora aktiv kullanȇrlar onnarı».
Yakın 80% görmäz insan var nasıl görsün yada erken ilaçlansın. Moldova devletindä herbir üçüncü yaşayanda var poblema gözlerindä.