Moldova devletindä büüyer insannarın sayısı, angıları karşı gelerlär ansızdan paraların kaybelmesinnän banka kartlarından. Hırsızlar olȇrlar taa şiret, ama neet herzaman bir — üürenmää aldatmaa insannarı, üürenip onnardan kartanın nomerasını, yada kendi başlarına geçirmää paraları.
Kırmadan, savaştırmadan, korkutmadaan — maasuz bölä büünkü günnär Moldova devletin yaşayannarından çalȇrlar paralarını. Eter sade bir telefon çalması belli edilmedän numaradan, yada sms- haber: kanona karşı gidennär üürendilär insannarı inandırmaa, korku hem da hızlılık nicä baş silah, çizgiledi Gagauziya kriminal polis Baş bölümün ofiţeri Sergey Tomaylı:«Şindiki zamannar Komrat rayonun teritoriyasında, taa zedä var olaylar, açan birisi sizä telefon açer, söleerlär, ani sizä telefon açȇr bankanın uzmanı, da isteerlär sizin kartanın nomerasını, söleyıp, ani sizin kartınızdan belli oldu fasıl tranzakţiyalar, yada, ani paraları lääzım geçirmää korkusuz sçöta. Bu sayılȇr bir en anılmış hırsızların çeşiti».
Avtonomiyanın yaşayannarı pay oldular bizimnän, karşı geldilär mi onnar hırsızlarlan, angıları baalı banka kartalarda paraların çalmasınnan.
«Olmadı bölä praktikada, onun için yok ne soyleyim. Taa karşı gelmedim. Lääzım taa atent olmaa hepsinä, ne bizi dolaylȇȇr».
«Karşı gelmedim. Nicä siz düşünersiniz, ne insan lääzım yapsın, korunmaa deyni bundan? — Lääzım gitmää taa üüsek erlerä, da alaşmaa, ki hiç bişeyä diimesinnär. Lääzım, ki bu banka çeklarınnan yapsınnar bişey, ki kimsey kırmasın onnarın nomeralarını, bän bölä düşünerim».
«Bän karşı geldim, söleyecäm doorudan, saade diil Moldova devletin hırsızlarınnan karşı geldim, ama sınır aşırı da. Telefon açardılar, sölärdilär, ani kimsä orada ölmüş, kaldı varlık, da kabledämeerlär, hadiı yapalım kanoncasına — yarısı sizä, yarısı da bizä. Bän isteerim sölemää, ani insan olsun taa atent, kendi aylesindän kaarä, onnar hiç kimseyi diil lääzım seslesinnär».
2025 — ci yılın ilk beş ayın içindä sayıya koyuldu 10 türlü hırsızlık, angıların içindän ikisi baalı banka sferasınnan.
«Çoyu çeşitlär, nicä da bän söledim taa ileri, bu investiţiyalar akţiyalara hem da kriptovalüta. Bizim insanannar oldular taa arif, taa üürenmiş, da bu yıl sade iki olay, açan telefon açtılar da soledilär, ani onnar banka uzmannarı, da ozaman bu olaylar sayıya koyuldular»,- söledi uzman.
Bankalar kaavileştirerlär korumak ölçülerini: biometrik nışannarını, autenfikaţiayı, hep ölä çekettirerlär haberlemäk kampaniyaları. Poliţiya uzmannarın laflarına görä, insannar da lääzım baş kuralları esaba alsınnar.
«Söleyecez, sık bölä olardı. Telefon açȇlar, nasaat ederlär türlü koşuları, yada söleerlär geçmää nesoysa ssılkalara. Her zaman lääzım sormaa siz neredän, erlim sölärsäydilär, ani banka uzmanı, lääzım sormaa, angı banktan, bän şindi bankın yanındayım, hadi buluşalım. Pek islä işleer. Yada söläyin, verin sizin adresınızı, sora sizinnän baalanacez, da siz yardım edecenız bizä dorutmaa kartayı. Pek islä işleer».
«Hiç bir zaman bän onu kullanmadım. Bendä kartoçkada yok, sade eldä para. Ama ölä kullanmȇȇrım».
«Bu afta açtı telefon bir karı, da söleer bana, yardımcı olun bana, avariyaya düşmüş, bän aklıma getirdim, ani benim sansın gelinimdä bölä ses, ama sora bän kapadım telefonu. Sora bän aklıma getirdim, ani çoyu söleerlär hırsızlar için, ama bendä bu ilk sıra oldu, bän pek korktum».
«Bän karşı gelmedim. Nicä siz sayȇrsınız, nesoy korunmaa hırsızlardan? — Kimseylän pay olmayın kartoçkaylan, kımseyä vermeyin onu, kimseyä sölämeyin kodu, hepsini kendinizdä tutunuz- saklılıkta».
«Karşı gelmedim hiç».
«Bölä olaylarlan karşı gelmedim hiç».
2025 — ci yılın ilk üç ayında Moldova devletindä açıldı yakın 250 ceza işleri, angıları baalı paraların çalmalarınnan banka kartlarından, hem angıların kayıplıı kurdu yakın 40 million ley.
Moldovanın hem Gagauziyanın en mekalı haberleri GRTnın Telegram kanalında!